Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ)
Ως κυρίαρχα συμπτώματα αυτή η διαταραχή έχει την απροσεξία, την παρορμητικότητα και την υπερκινητικότητα.
Στο παιδί με ΔΕΠ-Υ παρατηρούνται αρκετά ή περισσότερα από τα παρακάτω:
- Ιδιαίτερη δυσκολία να συγκεντρωθεί σε δραστηριότητες που δεν τον/την κινητοποιούν με άμεση επιβράβευση. Ιδιαίτερη δυσκολία σε δραστηριότητες που έχουν περιορισμό χρόνου καθώς και σε πολλαπλές εντολές και ακολουθίες.
- Δυσανοχή στην αποτυχία, απόρριψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Πολύ συχνά αποδίδει την αποτυχία σε αδικία
- Δυσκολία προσαρμογής στη μεταβολή, αλλαγή σχεδίων κ. α
- Δυσκολία να χειριστεί την απογοήτευση κυρίως όταν δεν κατανοεί τις οδηγίες
- Δυσκολία σε χρονομετρημένες δραστηριότητες
- Δυσκολία να θυμηθεί το ημερήσιο πρόγραμμά του, και ιδιαίτερα να ξεκινήσει ή να ολοκληρώσει τις εργασίες του σχολείου.
- Δυσκολία να οργανώσει τα πράγματά του
- Δυσκολία να οργανώσει τον χρόνο του
- Παραβλέπει οδηγίες, χάνει προθεσμίες για εργασίες
- Ο γνωστικός ρυθμός του παιδιού είναι παρορμητικός, δηλαδή το παιδί έχει μια προδιάθεση να αντιδρά γρήγορα, χωρίς σχεδιασμό και χωρίς να σκεφτεί τις συνέπειες, σε σχέση πάντα με την αναμενόμενη στοχαστικότητα για την ηλικία του)
- Δυσκολία στη συγκρότηση δεδομένων και πληροφοριών που μόλις διαχειρίστηκε (βραχυπρόθεσμη μνήμη)
- Κάνει πολλά λάθη απροσεξίας
- Δυσκολία οπτικής εκμάθησης αριθμών, γραμμάτων, χρωμάτων και σχημάτων
- Δυσκολία απομνημόνευσης ημερομηνιών, ονομάτων κ.α
- Δυσκολία να ακολουθήσει οδηγίες
- Δυσκολία στις ξένες γλώσσες
- Αποφεύγει εργασίες που απαιτούν πνευματικό κόπο
- Άρνηση στην επανάληψη
- Δυσκολία στην αναμονή
- Συχνά δεν ακολουθεί τους κανόνες του διαλόγου
- Οι δάσκαλοι συχνά αναφέρουν ότι το παιδί είναι αδιάφορο ή απρόσεχτο
→ Σε περίπτωση που συνυπάρχει και υπερκινητικότητα το παιδί δεν θα μπορεί να κάθεται ακίνητο για μεγάλο χρονικό διάστημα ή θα στριφογυρίζει στην καρέκλα του. Η πολύ αυξημένη κινητικότητα παρατηρείται ήδη από μικρή ηλικία και είναι και από τους κύριους λόγους που οι γονείς απευθύνονται σε ειδικούς.
→ Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα ομιλίας και λόγου καθώς και μαθησιακές δυσκολίες, εφόσον η προσοχή είναι απαραίτητη για την κατάκτηση της αναγνωστικής δεξιότητας. Επίσης, τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ πιθανώς να αντιμετωπίζουν προβλήματα συμπεριφοράς και κοινωνικοποίησης και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις και κυρίως στην εφηβεία μπορεί να υπάρχει συννοσηρότητα με άλλες διαταραχές όπως, εναντιωτική-προκλητική διαταραχή και διαταραχή διαγωγής.
Στατιστικά, για το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών με ΔΕΠ-Υ η υπερκινητικότητα θα μειωθεί αισθητά από την ηλικία των 9 ετών και μετά καθώς και θα υπάρχει βελτίωση σε μεγάλο μέρος των δυσκολιών τους. Ένα μικρό ποσοστό παιδιών θα συνεχίσει να έχει δυσκολίες πιθανά και στην ενήλικη ζωή βέβαια με ολοένα και περισσότερους τρόπους διαχείρισής τους.
